Zakonom o izmenama i dopunama Krivičnog zakonika Srbije iz maja meseca 2019. godine, koje su stupile na snagu 1. decembra iste godine, promenjen je koncept povrata koji je postojao u našem krivičnom pravu. Naime, pored tzv. „običnog“ povrata, koji je sada regulisan na posve drugačiji način u odnosu na prijašnju legislativu, posebno je normiran i višestruki povrat. Uz ove dve forme povrata, Krivični zakonik Srbije poznaje i specijalni povrat, koji je regulisan u okviru odredbe o ublažavanju kazne, tačnije kao jedan od zakonskih razloga koji isključuje ublažavanje kazne. Zakonska regulativa pomenutih oblika povrata nije najpreciznija i može stvarati odgovarajuće dileme prilikom primene ovih odredaba u praksi. Otuda će se u radu ukazati na slabost i nelogičnost normativnog uređenja pojedinih formi povrata, sve s ciljem poboljšanja njihove zakonske regulative.
JEVREJI KAO ŽRTVE ZLOČINA MRŽNJE U VELIKOJ BRITANIJI
Darko Dimovski,
pp: 29-49
O predrasudama, koje postoje prema pripadnicima jevrejskog naroda, moguće je navesti mnogo primera tokom istorije. Autor je stoga u uvodnom delu rada naveo nekolicinu primera kako bi ilustrovao negativan odnos većinskog stanovništva prema ovoj etničkoj zajednici. Koristeći kao razlog da je jevrejska zajednica među najbrojnijima u svetu u Velikoj Britaniji, autor je u daljem radu obrazložio po godinama obim i strukturu zločina mržnje prema Jevrejima, trudeći se da da objašnjenje dinamike izvršenih zločina mržnje. Na kraju rada ukazuje na zaključke koji bi se mogli primeniti radi smanjena viktimizacije pripadnika jevrejske zajednice.
RESOCIJALIZACIJA OSUĐENIKA KROZ RAD SA KONJIMA U KAZNENO POPRAVNOM ZAVODU U SREMSKOJ MITROVICI: KONCEPT, PRIMENA, IMPRESIJE
Ana Batrićević,
pp: 51-68
Imajući u vidu prednosti i sve širu primenu u svetu programa rada osuđenika sa životinjama u svrhu resocijalizacije, autor u radu kao predmet analizira: koncept, primenu i efekte programa rada osuđenika sa konjima u Kazneno popravnom zavodu u Sremskoj Mitrovici, njegove kapacitete da doprinese ostvarivanju svrhe krivičnih sankcija, kao i impresije osuđenika i predavača koji u programu učestvuju o njegovim efektima. Cilj rada jeste da se omogući ostvarivanje uvida u sprovođenje ovog programa, da se istaknu mogućnosti ovog programa da doprinese prevenciji recidivizma kao cilja izvršenja krivičnih sankcija, kao i da se analiziraju impresije osuđenika i predavača koji u njemu učestvuju o njegovim efektima. Kao rezultat terenskog istraživanja, u radu su izdvojene ključne dobrobiti koje ovaj program donosi kako samim osuđenicima, tako i zaposlenima u ustanovi za izvršenje krivičnih sankcija i široj zajednici, ali i istaknuti mogući izazovi u vezi sa njegovom primenom u budućnosti, uz iznošenje sugestija i smernica za njegovo dalje razvijanje i unapređenje.
DUGOTRAJNI ILI DOŽIVOTNI ZATVOR
Darko Radulović,
pp: 69-87
Sistem krivičnih sankcija je jedno od najznačajnijih pitanja krivičnog prava. To je i razumljivo imajuću u vidu da su krivične sankcije osnovno sredstvo za ostvarivanje zaštitne funkcije krivičnog prava. Zato svaka reformam, manje više uključuje i kivične sankcije. Autor u radu u uvodnim napomenama govori o značaju krivičnih sankcija uopšte, potom o kazni lišenja slobode koja je zauzela značajno mjesto u sistemu krivičnih sankcija. Iako je ona uvedena kao zamjena dotadašnjim surovim kaznama, njoj su upućivani i prigovori. Akcenat u ovom radu stavljen je na najteže kazne lišenja slobode – dugotrajni i doživotni zatvor u krivičnom zakonodavstvu država na prostoru bivše SFRJ. Izlaže se šta je zajedničko tim zakonodavstvima, a po čemu se razlikuju. Potom se izlaže kako je ovo pitanje regulisano u svakoj od država sa ovih prostora. Na kraju autor daje odgovor na pitanje postavljeno u naslovu ovog rada – dugotrajni ili doživotni zatvor.
UPOTREBA LJUDSKIH PRAVA U GEOPOLITIČKE SVRHE
Radenko Šćekić,
pp: 89-103
Korpus ljudski prava se široko koristio i koristi u cilju ostvarivanja željenih geopolitičkih interesa. U te svrhe se koriste masovni mediji, ekonomske sankcije, hibridni rat, humanitarne vojne intervencije. U tom kontekstu, zaštita ljudskih prava postaje formalni temelj intervencionizma, kojim se oblikuju političke prilike u brojnim državama. Putem medijskog promovisanja univerzalnih normi ljudskih prava i sloboda i stavljanjem ciljanog fokusa na one koji ih se ne pridržavaju, putem masovnih medija se pripremao teren za potencijalne političke i vojne akcije. Geopolitičke promjene i Velike sile u skladu sa svojim partikularnim interesima, utiču na upotrebu ljudskih prava, kao povoda za intervencije u druge države. Intervencije toga tipa su često protivne međunarodnom pravu i poveljom UN.
EVROPSKI INSTRUMENTI I STANDARDI U OBLASTI MALOLJETNIČKOG KRIVIČNOG PRAVOSUĐA
Vedad Gurda,
pp: 105-126
Cilj ovog rada bio je ponuditi kraći pregled supranacionalnih standarda postupanja sa maloljetnicima u sukobu sa zakonom sadržanim u pojedinim dokumentima Vijeća Evrope i Evropske unije, te u odlukama Evropskog suda za ljudska prava. S tim u vezi, dat je prikaz najznačajnijih standarda sadržanih u Evropskim pravilima o sankcijama i mjerama izrečenim maloljetnim učiniteljima krivičnih djela (Rec (2008) 11) i Smjernicama o pravosuđu prilagođenom djeci (2010) Vijeća Evrope, te Direktivi EU 2016/800 o procesnim garancijama za djecu koja su osumnjičena ili optužena u krivičnim postupcima. Zaključno je konstatovano kako su reginalna zakonodavstva iz predmetne oblasti u značajnom obimu usklađena sa navedenim dokumentima, ali je i ukazano na pojedine standarde koje bi de lege ferenda trebalo impregnirati u regionalne zakone iz oblasti maloljetničkog krivičnog pravosuđa.
MALOLETNA LICA KAO ŽRTVE MEĐUNARODNIH KRIVIČNIH DELA
Višnja Ranđelović,
pp: 127-144
Činjenica da u modernim sukobima najveći broj žrtava čine civili, a među njima i maloletna lica, je usmerila aktivnosti međunarodne zajednice ka pružanju intenzivnije zaštite ovim licima. U tom smislu su u Statutu Međunarodnog krivičnog suda propisana određena krivična dela koja predstavljaju isključivu povredu ili ugrožavanje maloletnih lica kao pasivnih subjekata, a u pogledu pojedinih međunarodnih krivičnih dela je zauzet stav da predstavljaju naročito teška dela onda kada su učinjena prema maloletnim licima. Ciljevi rada jesu da se prikaže kako su ova krivična dela propisana u međunarodnom krivičnom pravu, kakvi su stavovi sudske prakse u međunarodnom krivičnom pravosuđu u vezi sa ovim krivičnim delima, kao i kakve su posledice ovih krivičnih dela po maloletna lica. Radi ostvarenja navedenih ciljeva, u radu se koriste normativno-dogmatski metod, za analizu relevantnih normi međunarodnog krivičnog prava, i analiza sadržaja prilikom istraživanja odluka međunarodnih krivičnih sudova i teorijskih stavova o međunarodnim krivičnim delima čije su žrtve maloletna lica.
KRIVIČNO DELO PORESKA UTAJA – ZAKONITI I NEZAKONITI PRIHODI
Jelena Rakić,
pp: 145-160
Zakonit osnov sticanja prihoda ili predmeta koji su od značaja za određivanje visine poreske obaveze dugo je bio jedan od neophodnih uslova za postojanje poreske utaje. Međutim, izmenjeno biće krivičnog dela više ne zahteva zakonitost prihoda ili predmeta iz čega proizilazi da poreska utaja može postojati i kada su u pitanju nezakoniti prihodi ili predmeti ukoliko su ostvareni i ostali elementi ovog krivičnog dela. Navedenu izmenu prati pitanje koje se odnosi na uspostavljanje obaveze prijavljivanja nezakonitih prihoda i predmeta poreskim organima kao i pitanje u vezi sa naplatom poreza, odnosno o mogućem uspostavljanju obaveze na plaćanje poreza i kada su prihodi ili predmeti stečeni na nezakonit način. Novelom predmetnog krivičnog dela nije uspostavljena obaveza prijavljivanja nezakonitih prihoda što proizilazi iz prava na odbranu. Ipak, to ne znači da ne može biti uspostavljena obaveza plaćanja poreza na tako stečene prihode ili predmete. Naime, nezakoniti prihodi ili predmeti obuhvaćeni su bićem poreske utaje i u onim slučajevima kada je otkriveno lice koje prihode, odnosno predmete stiče protivpravno podnosi se krivična prijava. U krivičnom postupku može se podneti imovinskopravni zahtev kojim se od okrivljenog traži da uplati iznos neplaćenog poreza čija se visina uspostavlja rešenjem Poreske uprave.
INTEGRITET POLICIJE I POVREDE INTEGRITETA POLICIJE
Ana Paraušić,
pp: 161-179
Policija predstavlja jednu od javnih službi koja je zadužena za očuvanje javnog reda i poretka. Službenici policije mogu primenjivati silu u sprovođenju zakona, i uskraćivati neka od osnovnih prava i sloboda građanima. Iz toga razloga, integritet policije kao i njenih službenika jedno je od uvek aktuelnih teorijskih i praktičnih pitanja. Cilj ovog rada jeste da se prikažu osnovne koncepcije, debate i dileme koje se vezuju za integritet policije, kao javne organizacije. Ovo podrazumeva pre svega, prikaz glavnih određenja i objašnjenja fenomena integriteta policije, zatim prikaz najpoznatijih tipologija povreda integriteta policije, kao i nekih od faktora kojima se objašnjava postojanje povreda integriteta policije.
Reviews
Events
Other
STAVOVI GRAĐANA O RADU POLICIJE – OCENA PRIMENE STRATEGIJE POLICIJE U ZAJEDNICI U REPUBLICI SRBIJI
Lazar Đoković,
pp: 181-198
Predmet istraživanja ovog rada su stavovi i iskustva ispitanika u vezi sa njihovim susretima sa policijskim službenicima. Istraživanje je sprovedeno u cilju utvrđivanja da li su ispunjeni uslovi za razvijanje partnerskog odnosa između društvene zajednice i policije, kakva je priroda tog odnosa, te da li dolazi do valjane primene strategije policije u zajednici – kao zvanične u Republici Srbiji. Utvrđeno je da građani uglavnom nemaju poverenja u policiju, da uglavnom nisu upoznati sa radom i planovima rada policije, kao i da je visok procenat onih koji imaju negativna iskustva sa policijskim službenicima i zamerke na rad policije. Sa druge strane, zapažena je inertnost građana kada se radi o predlaganju promena i preduzimanju prvih koraka ka kreiranju zdravog odnosa sa policijom. Naposletku, autor zaključuje da se strategija policije u zajednici ne primenjuje u adekvatnoj meri, kao i da ima mesta za promene kako na strani policije, tako i na strani društvene zajednice u cilju razvijanja kvalitetnog partnerskog odnosa i stvaranja uslova za valjanu primenu ove strategije.
