IZUZECI OD NEPOSREDNOG IZVOĐENJA DOKAZA I PRIVILEGOVANI SVJEDOCI U KRIVIČNOM POSTUPKU CRNE GORE
Autor/i: Mirko Bošković,
Stranice: 217-230
UDK: 343.14(497.16)
DOI: https://doi.org/10.47152/rkkp.60.2.11
Apstrakt: U radu je predstavljena problematika izuzetaka od neposrednog izvođenja dokaza u kontekstu odredaba kojima je propisana mogućnost oslobađanja lica od dužnosti svjedočenja u krivičnom postupku Crne Gore. Nakon izmjena i dopuna Zakonika o krivičnom postupku iz 2015. godine, u zakonodavstvo je uvedena mogućnost korišćenja iskaza privilegovanih svjedoka iz prethodnog postupka, u situacijama kada oni, kasnije, na glavnom pretresu iskoriste svoje pravo i uskrate svjedočenje. Biće riječi o standardima Evropskog suda za ljudska prava, karakteristikama normativnog okvira za izuzetke od načela neposrednosti u ZKP-u Crne Gore, ali i načinu na koji naša sudska praksa tretira ova pitanja. Konačno, izvedeni su odgovarajući zaključci u pogledu očigledne kolizije normi, nastale nakon pomenutih zakonskih novela, te potencijalnog kršenja prava okrivljenih na pravično suđenje usljed njihove (neadekvatne) primjene.
Ključne reči: načelo neposrednosti; privilegovani svjedoci; čitanje iskaza svjedoka; pravo na pravično suđenje; pravno nevaljani dokazi
Reference:
− Ashworth, A. (2002) Human Rights, Serious Crime and Criminal Procedure. London: Sweet & Maxwell;
− Bajović, V. (2020) Načelo neposrednosti kao paradigm pravičnosti raspravnog procesnog modela, HARMONIUS – Journal of Legal and Social Studies in
South East Europe, 17, str. 17-33.
− Grubač, M., Vučković, B. (2005) Komentar Zakonika o krivičnom postupku Crne Gore. Cetinje: Štamparija “Obod” AD Cetinje.
− Ilić, G. P. et al. (2014). Komentar Zakonika o krivičnom postupku. Beograd: Službeni glasnik.
− Radulović, D. (2009) Krivično procesno parvo. Podgorica: Univerzitet Crne Gore – Pravni fakultet.
− Škulić, M. (2009). Komentar Zakonika o krivičnom postupku. Podgorica: Misija OSCE u Crnoj Gori.
− Škulić, M. (2011) Maloletničko krivično parvo. Beograd: Službeni glasnik.
− Škulić, M. (2015). Dokazi i dokazni postupak na glavnom pretresu. U: Bejatović, S., Jovanović, I. (ur.) Glavni pretres i suđenje u razumnom roku – regionalna krivičnoprocesna zakonodavstva i iskustva u primeni, Beograd: Misija OEBS-a u Srbiji, str. 193-215
− Škulić, M. (2020). Krivično procesno parvo. Beograd: Univerzitet u Beogradu – Pravni fakultet.
− Škulić, M. (2021). Osnovi krivičnog prava Sjedinjenih američkih država. Beograd: Univerzitet u Beogradu – Pravni fakultet.
− Trechel, S. (1995) Human Rights in Criminal Proceedings. Oxford: Oxford University Press.
− Vasiljević, T. (1981) Sistem krivičnog procesnog prava SFRJ. Beograd: Savremena Administracija.
− Vitkauskas, D., Dikov, G. (2012) Zaštita prava na pravično suđenje prema Evropskoj konvenciji o ljudskim pravima. Strasbourg: Council of Europe.
− Wallace III, J. Q. (1981) Federal Criminal Procedure - Privilege for Adverse Spousal Testimony Vested in Witness Spouse, Campbell Law Review, 3(1), 125.
Propisi
− Evropska konvencija za zaštitu ljudskih prava i osnovnih sloboda, Rim 04. novembar 1950. godine;
− Ustav Crne Gore, “Sl. list CG” br. 1/2007 od 25. 10. 2007. godine, amandmani I – XI br. 38/2013-1;
− Zakonik o krivičnom postupku – ZKP, “Sl. list CG” br. 57/2009, 49/2010, 47/2014 – Odluka US CG, 2/2015 – Odluka USCG, 58/2015 – drugi zakon, 28/2018 – Odluka US CG, 116/20 – Odluka US CG i 145/2021;
Sudska praksa
Odluke nacionalnih sudova:
− presuda Osnovnog suda u Nikšiću K. br. 171/16 od 15. 05. 2017. godine;
− presuda Osnovnog suda u Podgorici K.br. 593/15 od 22. 10. 2015. godine;
− presuda Osnovnog suda u Podgorici K. br. 430/16 od 07. 10. 2016. godine;
− rješenje Višeg suda u Podgorici Kž. br. 745/17 od 12. 09. 2017. godine;
− (sve odluke dostupne na www.pravosudje.me, stranici pristupljeno 14. 03. 2022.)
− presuda Okružnog suda u Beogradu Kž. br. 1077/04 od 20. 04. 2004. godine;
Odluke Evropskog suda za ljudska prava – ESLJP:
− Al-Khawaja i Tahery protiv Ujedinjenog Kraljevstva, presuda od 15. decembra 2011;
− Barbera, Messegue i Jabardo protiv Španije, presuda od 06. decembra 1988;
− Doorson protiv Holandije, presuda od 26. marta 1996;
− Gafgen protiv Njemačke, presuda od 01. juna 2010;
− Gani protiv Španije, presuda od 19. februar 2013;
− Isgro protiv Italije, presuda od 19. februara 1991;
− Kostovski protiv Holandije, presuda od 20. novembra 1989;
− Lučić protiv Hrvatske, presuda od 27. februara 2014;
− Taxquet protiv Belgije, presuda od 16. novembra 2010;
− Unterpertinger protiv Austrije, presuda od 24. novembra 1986;
− Van Mechelen i drugi protiv Holandije, presuda od 23. aprila 1997;