POJEDNOSTAVLJENE FORME POSTUPANJA U KRIVIČNIM STVARIMA REPUBLIKE SRPSKE I NJIHOV DOPRINOS EFIKASNOSTI KRIVIČNOG POSTUPKA (iskustva u dosadašnjoj primeni)
Author/s: Dragana Kosić,
Pages: 163-184
UDK: 340.134:343.13(497.6)
DOI:
Abstract: U okviru brojnih mjera koje se preduzimaju s ciljem povećanja efikasnosti krivičnog postupka posebno mjesto pripada upravo pojednostavljenim formama postupanja u krivičnim stvarima. Predlaganje pojednostavljenih procesnih formi tradicionalnim krivičnim postupcima je inspirisano željom za uštedom vremena, troškova i rada izbjegavanjem formalnosti koje u rutinskim slučajevima izgledaju nepotrebne. U tom kontekstu, izvršena je sistemska reforma krivičnog procesnog zakonodavstva, kako na nivou Bosne i Hercegovine, tako i u njenim entitetima i Brčko Distriktu BiH koja je otvorila potpuno novi pristup krivičnom postupku, u kome se akcenat stavlja ne samo na pojačavanje zaštite osnovnih ljudskih prava i sloboda, nego i na efikasnost samog postupka. U paleti pojednostavljenih i skraćenih postupaka novo krivično procesno zakonodavstvo u Republici Srpskoj poznaje sljedeće oblike: imunitet svjedoka (član 149. ZKP RS), izjašnjenje o krivici (član 244. ZKP RS), pregovaranje o krivici (član 246. ZKP RS) i postupak za izdavanje kaznenog naloga (član 358. ZKP RS). U ovom radu biće riječi o praktičnoj primjeni navedenih instituta s aspekta efikasnosti krivičnog postupka Republike Srpske.
Keywords: efikasnost krivičnog postupka, pojednostavljene forme postupanja u krivičnim stvarima, imunitet svjedoka, izjašnjenje o krivici, pregovaranje o krivici, postupak za izdavanje kaznenog naloga.
References:
– Barašanin, M., Govor i prezentacija sa konferencije u Sarajevu, Insitit Sporazuma o priznanju krivice i njegova primjena u predmetima u Tužilaštva BiH, 2008, pristupljeno 01. Juna 2017. godine na: http://tuzilastvobih.gov.ba/files/docs/Barasin_govor_za_konferenciju-sporazum_o_priznanju_krivice_27__i_28__03__2008.pdf, 25.05.2017.
– Bejatović, S., Reforma krivičnoprocesnog zakonodavstva Srbije i efikasnost krivičnog pravosuđa, Reforma krivičnog pravosuđa, Tematski zbornik radova, Pravni fakultet Niš, 2010, str. 1-26.
– Bubalović, T., Novela Zakona o kaznenom postupku Bosne i Hercegovine od 17.6.2008, Hrvatski ljetopis za kazneno pravo i praksu, Vol. 15, broj 2/2008, Zagreb, 2008, str. 1129-1157.
– Brkić, S., Racionalizacija krivičnog postupka i uprošćene procesne forme, Univerzitet u Novom Sadu, Pravni fakultet Novi Sad, 2004.
– Brkić, S., Pojednostavljene forme krivičnog postupanja i postupak njihovog ozakonjenja u Republici Srbiji, Zakonodavni postupak i kazneno zakonodavstvo, Srpsko udruženje za krivičnopravnu teoriju i praksu, Beograd, 2009, str. 159-205.
– Grubač, M., Racionalizacija krivičnog postupka uprošćavanjem procesnih formi, Zbornik radova, god. XVIII, broj 1-3 Pravni fakultet Novi Sad, 1984, str. 285-296.
– Zakon o krivičnom postupku Bosne i Hercegovine, Službeni glasnik BiH, br. 3/2003, 36/2003, 26/2004, 63/2004, 13/2005, 48/2005, 46/2006, 76/2006, 29/2007, 32/2007, 53/2007, 76/2007, 15/2008 i 58/2008.
– Zakon o krivičnom postupku Brčko Distrikta Bosne i Hercegovine, Službeni glasnik Brčko Distrikit BiH, br. 10/2003, 48/2004, 6/2005, 12/2007, 14/2007, 21/2007, 2/2008, 17/2009; prečišćen tekst 44/2010, 9/2013, prečišćen tekst 33/2013, 27/14.
– Zakon o krivičnom postupku Republike Srpske, Službeni glasnik RS, br. 50/2003, 111/2004, 115/2004, 29/2007, 68/2007, 119/2008, 55/2009, 80/2009, 88/2009, 92/2009, 100/2009, prečišćen tekst 53/2012.
– Zakon o krivičnom postupku Federacije Bosne i Hercegovine, Službene novine Federacije BiH, br. 35/2003, 37/2003 56/2003, 78/2004, 28/2005, 55/2006, 27/2007, 53/2007, 9/2009, 12/2010, 08/13, 59/14.
– Zakon o sudovima Republike Srpske, Službeni glasnik Republike Srpske, br. 37/12.
– Zakon o sudu BiH je objavljen u Službenom glasniku BiH, br. 29/2000, 24/2002, 3/2003, 42/2003, 37/2003, 9/2004, 4/2004, 35/2004, 61/2004, 32/2007, 97/2009. Službena prečišćena verzija Zakona o sudu BiH objavljena je u Službenom glasniku BiH, br. 49/2009.
– Zakon o tužilaštvu Bosne i Hercegovine objavljen je u Službenom glasniku BiH, br. 24/2002, 3/2003, 37/2003, 42/2003, 9/2004, 35/2004, 61/2004, 97/2009. Službena prečišćena verzija Zakona o tužilaštvu BiH objavljena je u Službenom glasniku BiH, br. 49/2009.
– Zakon o tužilaštvima Republike Srpske, Službeni glasnik Republike Srpske br. 55/02, 85/03, 115/04, 37/06, 68/07.
– Janković, R., Postupak za izdavanje kaznenog naloga u krivičnoprocesnom zakonodavstvu Bosne i Hercegovine (doktorska disertacija), Univerzitet u Banja Luci, Pravni fakultet Banja Luka, 2016.
– Kosić, D., Pojednostavljene forme postupanja u krivičnim stvarima Republike Srpske (magistarska teza), Univerzitet u Istočnom Sarajevu, Pravni fakultet Pale, 2017.
– Pravilnik o orjentacijskim mjerilima za rad tužilaca u tužilaštvima u BiH (Službeni glasnik Bosne i Hercegovine, br. 103/12, 2/14, 104/14).
– Pravilnik o sistemu za automatsko upravljanje predmetima u sudovima (CMS) broj: 09-50-1191/2011. (25.03.2011. godine). Visoki sudski i tužilački savjet BiH, pristupljeno dana: 15. juna 2016. godine na: http://www.pravosudje.ba/vstv/faces/docservlet?p_id_doc=19944.
– Sijerčić-Čolić, H., Rasprava o reformi u krivičnom pravosuđu i krivičnom zakonodavstvu Bosne i Hercegovine s posebnim osvrtom na novo krivično procesno pravo, Hrvatski ljetopis za kazneno pravo i praksu, Vol. 10, broj 1/2003, Zagreb, 2003, str. 181-208.
– Sijerčić-Čolić, H., Aktuelna pitanja krivičnog postupka u Bosni i Hercegovini (ustavnopravni, legislativni i praktični aspekti), Aktuelna pitanja krivičnog zakonodavstva (normativni i praktični aspekt), Srpsko udruženje za krivičnopravnu teoriju i praksu, Zlatibor, 2012, str. 288-316.
– Simović, Mi. i Simović, Ma., Reforma krivičnog postupka u Bosni i Hercegovini – o nekim spornim pitanjima, Pravni život, časopis za pravnu teoriju i praksu, broj 9, Beograd, 2005, str. 753-778.
– Simović, M., Pojednostavljene forme postupanja u krivičnom procesnom zakonodavstvu Bosne i Hercegovine (zakonska rješenja i iskustva u dosadašnjoj praksi), Alternativne krivične sankcije i pojednostavljene forme postupanja, Srpsko udruženje za krivičnopranu teoriju i praksu, Beograd, 2009, str. 195-223.
– Simović, M., Aktuelna pitanja materijalnog i procesnog krivičnog zakonodavstva: normativni i praktični aspekt, Aktuelna pitanja krivičnog zakonodavstva (normativni i praktični aspekt), Srpsko udruženje za krivičnopravnu teoriju i praksu, Zlatibor, 2012, str. 11-42.
– Turanjanin, V., Sporazum o priznanju krivičnog dela (doktorska disertacija), Univerzitet u Kragujevcu, Pravni fakultet Kragujevac, 2016.
– Hodžić, S., Neka otvorena pitanja krivičnog procesnog zakonodavstva u Bosni i Hercegovini, Krivično zakonodavstvo i prevencija kriminaliteta, Srpsko udruženje za krivičnopravnu teoriju i praksu, Beograd, 2011, str. 397-415.
– Carić, M., Skraćeni oblici kaznenog postupka (doktorska disertacija), Sveučilište u Splitu, Pravni fakultet Split, 2012.
– Pravila u postupku pregovaranja o krivici i zaključenju sporazuma o krivici Republičkog tužilaštva Republike Srpske broj: A-56/09 donesena 09.02.2009. godine na sjednici proširenog kolegija od strane republičkog tužioca, republičkih tužilaca, glavnih okružnih tužilaca i glavnog specijalnog tužioca – OSCE, Izvještaj o primjeni zakona o krivičnom postupku na sudovima u Bosni i Hercegovini, 2004, pristupljeno 15. juna 2016. godine na:
http://www.oscebih.org/documents/osce_bih_doc_2010122310535111cro.pdf