Semantički izazovi jezika krivičnog prava
Autor/i: Katarina Radojković Ilić,
Stranice: 161-178
UDK: 81'37:34
DOI: https://doi.org/10.47152/rkkp.62.2.7
Apstrakt: Jezik prava, kao i drugi jezici struke, pored morfosintaksičkih i pragmatskih, ispoljava različite leksičke osobenosti. U radu se analiziraju semantički odnosi koji postoje u francuskom jeziku prava. Kao korpus poslužili su zakonski tekstovi iz oblasti francuskog krivičnog prava, u prvom redu Krivični zakonik i Zakonik o krivičnom postupku. Jedan od ciljeva rada bio je da se utvrdi da li su i u kojoj meri sinonimija, polisemija i homonimija rasprostranjeni fenomeni u jeziku prava, imajući u vidu da kao svaki sociolekt, jezik prava teži jednoznačju i preciznosti termina. Analiza je pokazala da se svi semantički odnosi svojstveni opštem jeziku ispoljavaju i u jeziku prava. Dok je homonimija manje česta pojava, sinonimija je veoma izražena a pored eksterne polisemije, koja se ispoljava na način da jedna reč može imati različito značenje u opštem jeziku a drugo u jeziku prava, zastupljena je i unutrašnja polisemija, te u okviru različitih pravnih podžanrova mogu postojati različita značenja, što predstavlja izazov kako za stvaranje, tumačenje i primenu prava, tako i za komparativnu analizu i prevođenje pravnih tekstova. The language of law, as well as other professional languages, has specific characteristics at morphosyntactic, pragmatic, and lexical level. The paper analyzes the semantic relations that exist in the French language of law. Legal texts from the field of French criminal law, primarily the Criminal Code and the Code of Criminal Procedure, served as the corpus for our research. One of the goals was to determine whether synonymy, polysemy and homonymy are widespread phenomena in the language of law, bearing in mind that, like any sociolect, the language of law strives for univocity and precision of terms. The analysis showed that all semantic relations that exist in general language are present in the language of law as well. While homonymy is a less common, synonymy is very pronounced, and besides external polysemy, when a word can have one meaning in general language and another in the language of law, there is also internal polysemy, which manifests in a way that a word can have different meanings in different legal subgenres which represents a particular challenge both for the creation, interpretation and application of law as well as for the comparative analysis and translation of legal texts.
Ključne reči: jezik prava, krivično pravo, semantički odnosi, stručna terminologija language of law, criminal law, semantic relations, legal terminology
Reference:
Bissardion, S. (2009). Guide du langage juridique 3eme edition. Paris: LexisNexis
Bouveret, M. (1998). Approche de la dénomination en langue spécialisée. Meta : journal des traducteurs / Meta: Translators' Journal, Vol. 43, no 3, str. 393–410.
Bréal,M. (2005). Essai de semantique 2005. Limoge: Lambert-Lucas.
Bugarski, R. (1997). Jezik u kontekstu. Beograd: Čigoja štampa.
Bugarski, R.(2007). Lingvistika u primeni. Beograd: Čigoja Štampa.
Cornu G. (2004) Vocabulaire juridique, Paris:Quadrige/PUF
Cornu, G. (2005). Linguistique juridique, 3e édition, Paris: Montchrestien.
Jakimovska, S. (2012). La terminologie et les relations sémantiques dans la langue de droit. Les études françaises aujourd’hui. Beograd: Filološki fakultet, str. 325-337.
Jovanović, J, Todorović, S. (2002). Rečnih pravnih termina srpsko-englesko-francuski, Beograd: Savremena administracija.
Lyons, J. (1978) Eléments de semantique. Paris : Larousse.
Luković, M. (1994). Razvoj srpskog pravnog stila, Beograd: Službeni glasnik.
Maksimović, E. (2006). Jezik u pravu. Pravo i jezik. Kragujevac: Pravni fakultet univerziteta u Kragujevcu, Institut za pravne i društvene nauke, str 163-173.
Podgorac,T. (2006). Složenost odnosa prava i jezika. Pravo i jezik. Kragujevac: Pravni fakultet univerziteta u Kragujevcu. Institut za pravne i društvene nauke, str.131-148.
Taboroši, S. (2006) Jezik u pravu. Pravo i jezik. Kragujevac: Pravni fakultet univerziteta u Kragujevcu, Institut za pravne i društvene nauke, str 29-41.
Tošović, B.(1988). Funkcionalni stilovi. Sarajevo: Svjetlost.
Šipka, D. (1998): Osnovi leksikologije i srodnih disciplina. Novi Sad: Matica srpska, Odeljenje za književnost i jezik.
Vušović, O. (2013) Vocabulaire du droit pénal français : cas de polysémie externe. Linguistica LIII/2(ZWISCHEN) Sprache und recht (entre) la langue et le droit. Ljubljana : Univerza v Ljubljani, Filozofska fakulteta, str. 211-225
Visković, N. (1989). Jezik prava, Zagreb: ITRO Naprijed.
Wroblewski, J. (1988). Les langages juridiques, une typologie. Droit et société 8-1988. Paris: Lextenso. 15-30.