CRIMINAL OFFENSE OF EMBEZZLEMENT IN THE SERVICE IN THE CRIMINAL LAW OF BOSNIA AND HERZEGOVINA - CRIMINAL LAW AND CRIMINAL PROCEDURE ASPECT (NORM AND CASE LAW)
Autor/i: Marina Simović,
Stranice: 87-104
UDK: 343.53(497.6)
DOI: https://doi.org/10.47152/rkkp.61.3.5
Apstrakt: U fokusu interesovanja autora je krivično djelo pronevjera u službi koje po svojoj prirodi, načinu operacionalizacije, posljedicama i drugim specifičnostima svrstavamo u katalog koruptivnih krivičnih djela. Također, radi se o krivičnom djelu iz kataloga umišljajnih krivičnih djela, tako da je u radu posvećena dužna pažnja međusobnoj povezanosti i kumulativnoj uslovljenosti objektivnih i subjektivnih elemenata, odnosno radnje izvršenja i subjektivne komponente. Posebna pažnja je usmjerena na otkrivanje postojanja ovog krivičnog djela, odnosno realne otkrivačke mogućnosti i kapacitete, zatim objektivno - subjektivni koncept zasnovan na zakonskom opisu ovog krivičnog djela, te na aspekt prikupljanja potrebnih dokaza u vezi utvrđivanja postojanja krivičnog djela i krivice, s obzirom na restriktivne zakonske uslove. Kompleksnost otkrivanja i dokazivanja ovog krivičnog djela proizilazi iz same prirode ovog krivičnog djela i određenih specifičnosti koje se neposredno odnose na način operacionalizacije ovog krivičnog djela. Naglašena je krivičnopravna autonomnost i samostalnost, te jasna diferencijacija ovog krivičnog djela u odnosu na druga srodna krivična djela, kako bi se izbjegla (eventualna) pogrešna poistovjećivanja, a u cilju boljeg i svestranijeg shvatanja same prirode ovog krivičnog djela. Ključne riječi: Pronevjera, krivično djelo, otkrivanje, prisvajanje, dokazivanje. The focus of the authors' interest is the criminal offense of embezzlement in the service, which we classify in the catalog of corrupt criminal offences, by its nature, operationalization method, consequences and other specificities. In addition, it is a criminal offense from the catalog of premeditated criminal offenses, so the paper pays due attention to the interconnection and cumulative conditionality of objective and subjective elements, that is, the action of execution and the subjective component. Special attention is directed to the discovery of the existence of this criminal offense, i.e. the realistic discovery possibilities and capacities, then the objective-subjective concept based on the legal description of this criminal offense, and the aspect of gathering the necessary evidence in connection with establishing the existence of the criminal offense and guilt, considering the restrictive legal requirements. The complexity of discovering and proving this criminal offense arises from the very nature of this criminal offense and certain specificities that are directly related to the way it is operationalized. The criminal law autonomy and independence, as well as the clear differentiation of this criminal offense in relation to other related criminal offences, are emphasized in order to avoid (possible) wrong identifications, and with the aim of a better and more comprehensive understanding of the very nature of this criminal offence.
Ključne reči: Ključne riječi: Pronevjera, krivično djelo, otkrivanje, prisvajanje, dokazivanje. Key words: Embezzlement, criminal offense, detection, appropriation, proof.
Reference:
- Bijelić, S. Sarajlija, S. (2019) Priručnik za izradu elemenata optužnica za koruptivna krivična djela. Sarajevo: Visoko sudsko i tužilačko vijeće Bosne i Hercegovine.
- Bošković, M. (1999) Kriminološki leksikon. Novi Sad: Izdavačko preduzeće Matice srpske, Univerzitet u Novom Sadu.
- Feješ, I. Lajić, O. (2014) Kriminalistička metodika. Novi Sad: Pravni fakultet, Centar za izdavačku djelatnost, Univerzitet u Novom Sadu.
- Filipović, Lj. (2020/21) Krivično djelo pronevjera u službi u praksi sudova Federaciji Bosne i Hercegovine, Pravo i pravda, XIX(1), str. 375-393.
- Karović, S. (2018) Krivičnopravno suzbijanje organizovanog kriminaliteta u Bosni i Hercegovini – mogućnosti, izazovi i perspektive, Zbornik radova Pravnog fakulteta u Splitu, 55(4), str. 835-852.
- Karović, S. Orlić, S. (2020) Otkrivačka, istražna i dokazna uloga ovlaštenih službenih osoba u kaznenom postupku u Bosni i Hercegovini, Policija i sigurnost, 29(1-2), str. 112-125.
- Karović, S. Simović M, (2020) Rasvjetljavanje i rješenje krivične stvari u krivičnom postupku Bosne i Hercegovine – raskol između normativnog i stvarnog, Godišnjak Fakulteta pravnih nauka Panevropski univerzitet „Aperion“, 10(10), str. 208-218.
- Karović, S. Simović, M. (2020) Radnje dokazivanja i posebne istražne radnje: teorijsko provedbeni aspekt, Zbornik radova, Nauka i društvo - Razvoj društva kroz prizmu nauke, 1(1), str. 29-44.
- Sarajlija, S. (2018) Krivično djelo zloupotreba službenog položaja ili ovlasti: Ključni problemi iz perspektive njegovog procesuiranja u Bosni i Hercegovini, Osvrt 2/2018, str. 6-33.
- Simović, M. Jovašević, D. Simović, V. (2019) Zloupotreba službenog položaja i ovlašćenja u pravu Republike Srpske, Godišnjak Fakulteta pravnih nauka Panevropski univerzitet „Aperion“, 9(9), str. 112-126.
- Simović, M. Medić, D. Ćurković, S. Simović, M. (2020) Vještačenje u sudskim postupcima, prvo izdanje, Banja Luka: Centar za vještačenje i procjenjivanje „Zenit“.
- Simović, M. Simović, V, Govedarica, M. (2021) Krivično procesno pravo II (Krivično procesno pravo - posebni dio), Peto izmijenjeno i dopunjeno izdanje. Istočno Sarajevo: Pravni fakultet, Univerzitet u Istočnom Sarajevu.
- Tatjana Bugarski (2014), Dokazne radnje u krivičnom postupku, drugo izmijenjeno izdanje. Novi Sad: Centar za izdavačku djelatnost, Pravni fakultet, Univerzitet u Novom Sadu.
- Tomić, Z. (2007) Krivično pravo II, Posebni dio. Sarajevo: Pravni fakultet, Univerzitet u Sarajevu.
- Zovko, I. (2021) Načini dokazivanja gospodarskog kriminaliteta, Zbornik radova Aktuelnosti građanskog i trgovačkog zakonodavstva i pravne prakse, br. 18, str. 295-311.