VEŠTAČENJE GOVORA I DOPRINOS EFIKASNOSTI KRIVČNOG POSTUPKA
Autor/i: dr Jadranka Otašević, Prof. dr Božidar Otašević
Stranice: 61-72
UDK: 343.982.323
343.983.2:81'342.1
DOI: https://doi.org/10.47152/rkkp.59.2.4
Apstrakt: Danas je forenzička identifikacija govora moćno sredstvo u borbi protiv kriminala, u situacijama kada treba identifikovati osumnjičenog ili osloboditi sumnje nevinog. U ovoj vrsti veštačenja primenjuje se multidisciplinarni pristup u kojem učestvuje više naučnih disciplina – lingvistika, fonetika, akustika, psihologija, matematička statistika, pravo i kriminalistika. Glas učinioca krivičnog dela karakteriše boja, jačina, snaga i brzina, odnosno niz individualnih karakteristika koje glas svakog pojedinca, nezavisno od izraženih varijacija, čini pogodnim za identifikaciju. Neka od navedenih obeležja prirodna su datost koju određuju nasledni i fiziološki faktori, a neka stečenih navika. Cilj ovog rada je da predstavi najčešće korištene procedure i načine analize-procene glasa i govora u cilju identifikacije lica kao i savremenije pristupe analizi govornog signala.
Ključne reči: identifikacija lica, glas-govor, veštačenje, krivično delo.
Reference:
- Heđever, M., Kovačić, G. (1997). Akustika glasa i govora, Skripta za kolegij Govorna akustika za studente logopedije. Zagreb: Edukacijsko-rehabilitacijski fakultet u Zagrebu.
– Jovičić, S.T. (2001) Forenzički aspekti prepoznavanja govornika. Nauka Tehnika Bezbednost, 1, str. 41-60.
– Kašić, Z. & Đorđević, J. (2009) About linguistic expertise in crime solving. In: Proceeding of First conference with international participation: Law and forensics in criminal law, (str. 333-340) Belgrade: Academy of Criminalistic and Police Studies.
– Keramitčijevski, S.(1990) Opšta logopedija, Beograd: Naučna knjiga.
– Laver, J. (1980) The phonetic description of voice quality. Cambridge Studies in Linguistics London, 31, str. 1-186.
– Modly, D. Korajlić, N., Šuperina, M. (2008) Rječnik kriminalistike, Zagreb: Strukovna Udruga kriminalista Hrvatske.
– Musiek, F.E, Chermak, G.D. (2007). Handbook of (central) auditory processing disorders: Auditori neuroscience and diagnosis. V. 1. San Diego: Plural Publishing.
– Nešić, L., Kovačević, J, Stevović-Otašević, J. (2011) Forenzička analiza govornog signala. Pravni život, 60(5-6), str. 87 – 102.
– Otašević J, Atanasov S, Čolić G. (2019) Utilization of voice analysis method in criminal investigations, U: S. Jaćimovski et al. (Eds.) International Scientific Conference “Archibald Reiss days” of international significance, Thematic Collection of papers II, Belgrade: University of Criminal Investigation and Police Studies, str.261-271.
– Phillips, P.J., Martin, A., Wilson, C.L., Przybocki, M, (2000) An introduction evaluating biometric systems. Computer, 33(2), str. 56-63. doi:10.1109/2.820040
– Rose, P. (2002) Forensic speaker identification, London and NY: CRC Press.
– Rose, P. (2002) Forensic speaker recognition, London and NY: Taylor & Francis.
– Ross, A, Jain, A, (2003) Information fusion in biometrics. Pattern recognition letters, 24(13), str.2115-2125. doi: 10.1016/S0167-8655(03)00079-5
– Schafer, R.W, Rabiner, L.R (1975) Digital representations of speech signals. Proceedings of the IEEE, 63(4), str.662-677. doi: 10.1109/PROC.1975.9799
– Stacey, P., Dunn, A., Smith, H., Robson, J., Baguley, T. (2018). Forensic voice discrimination: The effect of speech type and background noise on performance. doi: 10.1002/acp.3478