POJAM I CILJ ISTRAGE SA OSVRTOM NA POLOŽAJ OŠTEĆENOG/ŽRTVE U OVOJ FAZI KRIVIČNOG POSTUPKA
Autor/i: Mr Milimir Govedarica, Spec. Dragana Vujić
Stranice: 401-420
UDK: 343.123.1
DOI:
Apstrakt: Istraga kao faza krivičnog postupka, tačnije njegovog prethodnog stadijuma, predstavlja izuzetno značajan, a ujedno i veoma delikatan dio krivičnog postupka. U prilog tome govori činjenica da zasnivanje i ishod glavnog krivičnog postupka najvećim djelom zavisi upravo od rezultata istrage. Pored toga istraga ima poseban značaj i za zaštitu ljudskih prava i sloboda, budući da u ovoj fazi krivičnog postupka postoji veća mogućnost njihove povrede nego što je to slučaj u glavnom krivičnom postupku. Imajući ovo u vidu, ne treba da čudi ni činjenica da danas mnogi teoretičari krivičnog procesnog prava smatraju strategiju krivične istrage novim poljem naučnog istraživanja koje se bavi „planiranjem i primjenom kompleksnih mjera u istraživanju, kao i kontrolom i prevencijom kriminala“. Pojedini autori, čini se ne bez osnova, idu i dalje i zalažu se da strategija krivične istrage treba da bude još kompleksnije polje istraživanja i kao takvo da predstavlja i nezavisnu naučnu disciplinu. S obzirom na sve ovo, istraga kao posebna faza krivičnog postupka, već duže vremena, kako u praksi tako i u teoriji, izaziva brojne dileme, nesuglasice i teškoće. Otvorena su brojna pitanja. Među njima poseban značaj imaju ona koja se tiču: organa koji treba da sprovode istragu, ovlašćenja aktivnih subjekata istrage, odnosno u kom obimu istu treba dati pojedinim subjektima istrage. U okviru ovih pitanja, pitanje efikasnosti istrage je jedno od njenih aktuelnijih pitanja uopšte iz razloga što je dobro poznato i još više nesporno da je efikasno sprovedena istraga jedan od veoma bitnih faktora efikasnosti krivičnog postupka kao cjeline.
Ključne reči: krivični postupak, istraga, oštećeni, žrtva, krivično djelo
Reference:
- Bejatović, S., Oštećeni u krivičnom postupku, Centar marketing, Beograd, 1993.
- Grubač, M., Krivično procesno pravo, Pravni fakultet univerziteta Union i JP Službeni glasnik, Beograd, 2008.
- Dautbegović, A., Pivić, N., Položaj oštećenog u krivičnom postupku BiH, Pravni fakultet, Zenica, 2008.
- Đurđić, V., Komparativnopravna rješenja o prethodnom krivičnom postupku i njihova implementacija u srpsko krivičnoprocesno zakonodavstvo, „Revija za kriminologiju i krivično pravo“, Srpsko udruženje za krivičnopravnu teoriju i praksu i Institut za kriminološka i sociološka istraživanja, Beograd, 2009.
- Radulović, D., Reforma krivičnoprocesnog zakonodavstva Crne Gore, Zbornik radova „Aktuelna pitanja u primjeni krivičnog zakonodavstva“, Pravni fakultet, Banja Luka, 2011.
- Simović, M., Praktični komentar Zakona o krivičnom postupku Republike Srpske, Visoka škola unutrašnjih poslova, Banja Luka, 2005.
- Tegeltija, M., Tužilačka istraga, „Bezbjednost, policija i građani“, Visoka škola unutrašnjih poslova, broj 1/o5, Banja Luka, 2005.
- Tomašević, G. i Pajčić, M., Subjekti u kaznenom postupku: pravni položaj žrtve i oštećenika u novom hrvatskom kaznenom postupku, Hrvatski ljetopis za kazneno pravo i praksu, vol. 15, 2/2008.
- Filipović, Lj., Položaj oštećenog u krivičnom postupku, Pravo i pravda, godina VIII, Udruženje sudija/sudaca u Federaciji Bosne i Hercegovine, Sarajevo, 1/2009.
- Šeparović, Z., Viktimologija, studije o žrtvama, Pravni fakultet u Zagrebu, Zagreb, 1987.
- Škulić, M., Krivično procesno pravo – priručnik za polaganje pravosudnog ispita, „JP Službeni glasnik“, Beograd, 2008
Izvori
- Zakon o krivičnom postupku Republike Srpske – Prečišćeni tekst, „Službeni glasnik Republike Srpske“, broj 100/09.
- Zakona o krivičnom postupku Bosne i Hercegovine, Službeni glasnik BiH, br. 3/2003, 32/2003,36/2003, 26/2004, 63/2004, 13/2005, 48/2005, 46/2006, 76/2006, 29/2007, 32/2007, 53/2007, 76/2007,15/2008,58/2008, 12/2009, 16/2009.
- Zakon o uredu za suzbijanje korupcije i organiziranog kriminaliteta (NN 76/2009).
- Zakon o izmijenama i dopunama Zakona o kaznenom postupku (NN 76/2009).
- Zakon o kaznenom postupku od prosinca 2008 (NN 152/2008).
- Komentari zakona o krivičnom postupku u Bosni i Hercegovini, Savjet/Vijeće Evrope i Evropska komisija, Sarajevo, 2005.
- Modul 1 Krivična oblast – istražni postupak, Centar za edukaciju sudija i tužilaca FBiH i RS i Visoko sudsko i tužilačko vijeće BiH, Sarajevo, 2006.